Prace porządkowe. Daleszewo, gmina Gryfino. 23.03.2025.

 

Dziś zakończyliśmy prace porządkowo-ewidencyjne na cmentarzu ewangelickim w Daleszewie, gdzie łącznie odnalezionych zostało 31 pomników i płyt nagrobnych w różnym stanie zachowania. Przy współpracy z Gminą Gryfino uprzątnęliśmy teren z licznych śmieci.

Poniżej przedstawiam wykaz znalezisk:

1. Albert Spplenbinder / ⁕ 8. April 1879 / † 30. März 1887

2. Anna Spplenbinder / ⁕ 9. Septembr. 1875 / † 12. Decbr. 1879

3. Wilhelm Spplenbinder / ⁕ 22. Juli 1870 / † 17. Novb. 1878

4. Auguste Spplenbinder / ⁕ 28. Septbr 1871 / † 15. Novb. 1878

5. Hier ruhet / Johann Kohn / ⁕ 20. März 1827 / † 3. Juni 1893

6. Hier ruhet in Gott / Karl Peu. / ⁕ 19. Febr. 1840 / † 9. Dez. 1899 / Ruhe sankt

7. Hier ruhet in Gott / der Gemeindevorsteher / Friedrich / Dehamnn / geb. 25 Decb. 1821 / gest. 13 Novb. 1884 / Ruhe sankt !

8. Hier ruhet / (…) / Anna Krüdner / (…)er 1869 / (…) 1874

9. Hier ruhet in Gott / Wilhelm G(…) / ⁕ 9. (…) / † 28 März (…)

10. Den Vater riß von se(…) / Von seiner Gattin da(..) / Nur eines Kann ins’re T(…) / Gott Gibt dereinst ihn(…)

11. Hier ruhet in Gott / main liber Mann / unser guter Vater / der Landvirt / Franz Großkopf / ⁕ (…) Oktober 1879 / † (…) Mai 1923

12. Hier ruhet in Gott / unsere liebe Toch[ter] / und gute Schwester / Ilse Großkopf / ⁕ (…) 1922 / † (…) 1924

13. Hier ruhet in Gott / Bertha Köppner / geb. Beckamnn / ⁕ 9. Nov. 1855 / † 17 Juli 189(…)

14. H(…) / u(…) / mein (…) / unser (…) / Elfri(…) / ⁕ 25. Feb(…) / † [3.] Sept. (…) / Li(…) / Mit(…)

15. Hier ruht in Gott / unser liebest Kind / H[ans?] (…)rt(…)

16. Hier ruhen in Gott / un’sre lieben Kinder / Wilfried | Manfried / Wagner / ⁕ 24.8. † 5.10.1929 | ⁕ 24.8. † 22.10. 1929 / Laßet die Kindlein / zur mir Kommen.

17. (…) seine Efefrau / (…)ette geb. Tahnke / ⁕ 25. Mai 1849 / † 25. Juli 1916 // Schlammert(…) / Rehlich i(…) / Tren gabt(…) / Schlammert

18. [Hier] / ruhet in Gott / unser lieben Sohn / Wilhelm G(…) / geb. 1. O[ktbr.] / gest. 8. (…) / Der Herr (…)

19. (…) / Ma(…) (…)er / geb. (…) 1916, / gest. (…) 1917. / Schlaf (…) (…)den, / Ein Tros(…) / geb(…)

20. (…) Zi(…) / ⁕ 9 (…) † (…) 5.1926. / (…)an Dich, / (…) Deinen streben / (…)ir Deine (…)

21. Hier / ruhet in Gott / unsre liebe Mutter / u. gute Tochter / Emma Schram(…) / geb. Kobs / ⁕ (…) April 18(…) / † April 192(…) / In de(…) (…)esuwunden / hab ich(…) Heil gefunden.

22. Hier in Gott / unsere libe Tochter / Marie Marten / (…)

23. Hier ru(…) / unser Lieb(…)

24. Hier ruhet in Gott / unsre liebes Söhnehen / [Geo]rg Lehmann / ⁕ 5 April, † (…)g 1914 / (…)ehr früh z(…) / (…)inet(…)

25. H(…) / ruhe (…) / die E(…) / ⁕ (…) 1839 / † (…)1929 / (…)ht sehen / (…) ben

26. (…) / (…)d Gros(…) / (…)ma Ku(…)wald / [ge]b. Köpp[ner] / ⁕ 16. Mai 1833 / † 29. November 1(…) / Die Kinde(…) (…)st das Weinen(…) / Ist’s, die dir di(…) (…)ns Gott verein(…)

27. (…) ruh (…) / mein (…) / unse(…)

28. (…) in Gott / (…) libe Tante / ⁕ (…) / † (…) 2.1932 / (…)ich er löset, / (…)neuer Gott.

29. Hi(…) (…)ner(…) / Regine Däger / geb. Köppner, / ⁕ 4. Dezb. 1827, † 9. Jan. 189[3] / Sehr einfach war Dein Leben, / Du dachtest nich tan Dich, / nur für die Deiningen streben, / hielfest Du für Glück und Pflicht.

30. (…) / g[eb.] (…) / ⁕ 21.12.19(…) / Es ist bestii(…) (…)es (…)at, / daß man vo(…) (…)was m(…) hat, / schreiben. [kamieniarz] Rosenberg, Schwedt

31. Hier ruhrt in Gott / Wilhelm [Gah]lies, / ⁕ 9. März (…) / † 28. (…) / (…)der s(…) (…)ebricht / (…)en(…) (…)ebricht (…)e Kra(…) [l]ebe[n] / (…)

Potłuczone płyty marblitowe utrudniają właściwe rozpoznanie inskrypcji jakie zawarte są na płytach, stąd wiele niewiadomych ale również mogą zdarzyć się pomyłki w trakcie przepisywania.

Dzięki prowadzonym pracom można było ustalić podział cmentarza na starszy i młodszy, zaś wyznacznikiem jest droga przecinająca teren. Na starszej części znalezione zostały pomniki w datacji lat 80. i 90. XIX w., gdzie spotkać można podstawy pod krzyże żeliwne z fragmentami krzyży i aniołków, jak również kamienne głowice z wklejkami marblitowymi i płytami marmurowymi. Na młodszej części natomiast dominują betonowe obramowania kwater rodzinnych (jedna w całości jest wypełniona śmieciami, których nie usuwaliśmy), kamienne stele czy płyty mocowane do ogrodzeń. Znaleźliśmy tam również wiele płyt dziecięcych, być może były to kwatery dziecięce. Granitowe podstawy pod krzyże również są spotykane. Najstarszy znaleziony pomnik pochodzi z 1874 roku, najmłodszy z 1926.