LIPOWA 20 - HISTORIA KAMIENICY. 16.12.2022.

 

Pierwszym udokumentowanym właścicielem domu oraz nieruchomości znajdującej się na ulicy Lipowej 20 był Wilhelm Bleeck. Najstarszy dokument sygnowany przez niego pochodzi z 1873 r., kolejny jest już z 1897 r. Można wnioskować, że Wilhelm Bleeck jest pierwszym znanym właścicielem tego miejsca. Kolejnym jest Auguste Bleeck, pojawiająca się pierwszy raz w księgach adresowych jako wdowa. Założyć można, że była ona żoną Wilhelma, ostatni raz pojawia się w księdze z 1927 r. Po niej właścicielem gruntu oraz stojącej od dłuższego czasu kamienicy, jest Wilhelm Bleeck. Przypuszczać można, że jest on synem poprzednich właścicieli. W księdze adresowej datowanej na 1939 r. pojawia się kolejny, przypuszczalny członek rodziny, Kurt. Co ciekawe, w tej samej księdze jest dość sporo osób z tym samym nazwiskiem, ale mieszkających na Frauendorf - obecnie Golęcino. Co do samej relacji pomiędzy Kurtem, a Wilhelmem, może byli to braci, albo syn i ojciec. Ostatnim właścicielem kamienicy jest wdowa Mathilde Bleeck. W tym miejscu przypuszczamy, że może chodzić o wdowę po Wilhelmie Bleecku.

Przez lata, w budynku na zapleczu działała piekarnia. Przestała ona istnieć w

1910 r., można wnioskować, że sam jej budynek został rozebrany w tym samym roku albo trochę wcześniej/później. Na planie działki z 1911 r. już tego budynku nie ma, co więcej sama powierzchnia działki jest mniejsza w stosunku do planów z poprzednich lat. Porównując to z obecnym planem z geoportalu, działka już wtedy i teraz ma podobny kształt. Działka została zmniejszona na korzyść działki sąsiada, Otto Strutza ( Lipowa 19 ). Co ciekawe na planie z 1904 r. widać część zabudowań znajdujących się na działce Strutza. Działka rodziny Bleeck kończy się przy linii kolejowej do Trzebieży. Jako przykład inwestycji można przedstawić rozbudowę budynków gospodarczych ( plan z 16 czerwca 1904 r.), czyli jako przykład pomieszczenie do pracy dla rzeźnika czy też wybudowanie specjalnej chłodnej piwnicy na planie inwestycji z 4 października 1911 r. Piwnica znajdowała się w głębi działki, była ostatnim budynkiem na działce w stronę granicy z linią kolejową. Drugi plan został ostemplowany w urzędzie budowlany z datą 19 października 1911 r..

Projekt kamienicy pochodzi z 1904 r., w księgach adresowych dopiero liczba mieszkańców odpowiadająca kamienicy pojawia się w roku 1907 r. Jest on datowany na 19 marca 1904 r., dwie miejscowości zostały podane: Frauendorf oraz Gotzlow. Podpisany został przez samą właścicielkę oraz Johanna Laabs. W książce adresowej z tego okresu, opisano go jako Zimmermeister, czyli mistrza ciesielskiego. Mieszkał on na Frauendorfie, przy Herrenwieser Straße 49 czyli obecna ulica Światowida. Zakładamy, że po złożeniu dokumentacji i uzyskaniu zgód, podjęto się najpierw rozbiórki starszego domu, a potem dopiero wybudowania nowej kamienicy, stojącej do dziś.

Jest to kamienica dwupiętrowa z piwnicą. Na parterze znajdował się sklep rzeźnicki oraz kolonialny. Podlegała ona zmianom, według planu z 1925 r. doszło do przebudowy okna piwnicznego oraz na parterze, polegającym na stworzeniu wejścia do piwnicy. Mowa jest o drugim z lewej oknie od lewej ściany kamienicy patrząc na nią twarzą w stronę ściany frontowej. Plan ten jest już sygnowany przez Wilhelma. Dzisiaj tego wejścia nie ma, musiało w okresie już polskim dojść do kolejnej przebudowy tej części kamienicy.

W kamienicy znajdowała się przez jakichś czas agencja pocztowa, agentem pocztowym był Wilhelm Bleeck, w okresie wojny wprost podawano, że znajdował się tam drugi urząd pocztowy ( w ramach urzędy pocztowego Stettin - Frauendorf ).

Co do sklepu rzeźnickiego znajdującego się w kamienicy. Rzeźników na przestrzeni lat pojawia się ich tylko 3! Na początku samym jest to Willi Kuhreuber, spotykamy go w księdze adresowej pierwszy raz w 1905 r.. Sam Kuhreuber przez parę pierwszych lat był określany jako Schlachtermeister, potem jako Fleischermeister. Przed przeprowadzką na Lipową 20, mieszkał przy Warsowerstrasse 24. Ostatni raz pojawia się w książce adresowej z 1936 r., czyli w 1935 r. musiał umrzeć. Oprócz Williego pojawia się również Walter Kuhreuber jako rzeźnik. W kolejnych latach zauważyć można innego Kuhreubera, Heinza mieszkającego przy Lipowej 23, czy po raz kolejny mamy do czynienia z rodziną czy nie? Nie wiemy. Po nim pojawia się Willi Fechtner jako Fleischer oraz Willi Jahnke jako Fleischermeister i taka sytuacja jest aż do ostatniej książki adresowej. Przyjąć można, że stan taki był aż do końca wojny.

Patrząc twarzą w stronę kamienicy, sklep rzeźnicki mieścił się w pomieszczeniu po prawej stronie. Według projektu kamienicy, wymiary sklepu to 5.1 m na 5.33 m. dając całkowitą powierzchnię 27.183 m2. Szerokość witryny sklepowej to 18.m..

Oprócz sklepu rzeźnickiego, w kamienicy znajdowało się inne pomieszczenie o celu usługowym. Był to sklep kolonialny, pierwszym właścicielem był Wilhelm Bleeck. Po nim sklep prowadził Heinrich Weber a jako ostatnia Babette Weber.

Tekst: Kuba Tomaszewicz, członek DP